Anatomia Serca, czyli jak jest zbudowane Serce? Najprościej można opisać podział na cztery jamy: dwa przedsionki, lewego przedsionka i prawego przedsionka, oraz dwóch komór, lewej komory i prawej komory.

Prawy przedsionek zbiera krew z całego organizmu oprócz płuc. Uchodzą do niego:

• Żyła główna górna
• Żyła główna dolna
• Zatoka wieńcowa (uchodzą do niej żyły duże i średnie serca)

Lewy przedsionek zbiera krew z płuc, oraz uchodzą do niego:

• Żyła płucna górna lewa
• Żyła płucna górna prawa
• Żyła płucna dolna lewa
• Żyła płucna dolna prawa

Przedsionki oddzielone są od komór zastawkami serca: po stronie lewej zastawka mitralna (dwudzielna zbudowana z dwóch płatków), po stronie prawej zastawką trójdzielną (zbudowaną z 3 płatków).

Z przedsionka prawego krew przepływa do prawej komory, a następnie wprowadzana jest do płuc pniem tętnicy płucnej. Pień tętnicy płucnej dzieli się następnie na dwie tętnice: płucną prawą i lewą. Prawa komora oddzielona jest od pnia tętnicy płucnej zastawką pnia płucnego.

Z płuc krew spływa żyłami płucnymi do lewego przedsionka i mijając zastawkę dwudzielną wpływa do lewej komory. Krew z lewej komory wtłaczana jest do tętnicy głównej – aorty poprzez zastawkę aortalną. Część lewej komory, zastawka aortalna i aorta tworzą drogę wypływu krwi z lewej komory.

Dowiedzieliście się właśnie jak wygląda podstawowa anatomia serca – to bardzo ważne, aby znać budowę jednego z najważniejszych organów naszego ciała. A dlaczego ważna jest anatomia serca? Prawidłowa budowa opisanych powyżej struktur umożliwia dostarczenie krwi zawierającej tlen do każdej części ludzkiego ciała. W zdrowym sercu nie ma połączeń między prawą a lewą komorą, a przepływ krwi w układzie serce – naczynia jest jednokierunkowy.

ANATOMIA SERCA, A BUDOWA WEWNĘTRZNA MIĘŚNIA SERCOWEGO

Patrząc na serce od wewnątrz można wyróżnić trzy warstwy:

• Wsierdzie – jednowarstwowy nabłonek płaski leżący na łącznotkankowej blaszce właściwej wsierdzia. Pod nią znajduje się tkanka podwsierdziowa zawierająca naczynia i nerwy. Nabłonek wyściełający wszystkie struktury wewnątrz serca, przechodzi w śródbłonek naczyń.
• Śródsierdzie składa się z trzech głównych elementów: szkieletu serca znajdującego się na podstawie serca na granicy pomiędzy przedsionkami i komorami, układu przewodzącego serca regulującego rytm pracy serca, oraz prawidłową kolejność skurczów poszczególnych części serca (węzeł zatokowo – przedsionkowy, węzeł przedsionkowo – komorowy, pęczek przedsionkowo – komorowy – pęczek Hisa, rozgałęzienia końcowe – włókna Purkiniego) i mięśnia sercowego – myocardium złożonego z mięśniówki przedsionków i komór.
• Nasierdzie- blaszka trzewna osierdzia surowiczego.

Zobacz naszą ofertę specjalną

ANATOMIA SERCA – UNACZYNIENIE SERCA

Serce zaopatrywane jest w krew przez naczynia wieńcowe. Ich prawidłowe działanie i budowa jest niezbędna do prawidłowej pracy serca. Wyróżniamy dwie główne tętnice wieńcowe (lewa tętnica wieńcowa i prawa tętnica wieńcowa), które odchodzą od aorty wstępującej w tzw. zatokach aorty (Valsalvy).

Tętnice wieńcowe zaopatrują wyłącznie ścianę serca (dodatkowo oddają drobne gałązki do aorty i pnia płucnego). W przypadku, gdy światło jednego z naczyń wieńcowych zostanie zamknięte (np. w wyniku pęknięcia blaszki miażdżycowej), dochodzi do niedokrwienia – zawału mięśnia sercowego w obszarze unaczynionym przez dane naczynie. Początkowo prawa i lewa tętnica wieńcowa biegną razem w obrębie tzw. bruzdy wieńcowej. W dalszym przebiegu lewa tętnica wieńcowa układa się w bruździe międzykomorowej przedniej, a prawa w bruździe międzykomorowej tylnej. Tętnice wieńcowe układają się na powierzchni serca wężowato, dzięki czemu praca serca (skurcz i rozkurcz) nie powoduje wzrostu oporów przepływu. W około 80% przypadków lewa tętnica wieńcowa ma większą średnicę od prawej. Rozkurcz komór jest momentem, kiedy krew może swobodnie przepływać przez tętnice wieńcowe.

Lewa tętnica wieńcowa (arteria coronariasinistra) odchodzi w lewej zatoce aorty w postaci krótkiego pnia (ok. 1 cm), który następnie dzieli się na gałąź międzykomorową przednią – przednią zstępującą (LAD – left anterior decsending) i gałąź okalającą (Cx – circumflexus). Od LAD odchodzą drobniejsze odgałęzienia, takie jak gałąź skośna lewej tętnicy wieńcowej zstępującej (D), tętnice przegrodowe (S). Od pnia gałęzi okalającej (Cx) odchodzą tętnica okalająca przedsionka lewa (LAC) i gałęzie brzeżne.

Lewa tętnica wieńcowa i jej gałęzie unaczyniają lewy przedsionek, lewą komorę serca oraz 2/3 przegrody międzykomorowej.

Prawa tętnica wieńcowa (RCA – right coronary artery, arteria coronariadextra) odchodzi w prawej zatoce aorty. Jedną z pierwszych gałęzi odchodzących od prawej tętnicy wieńcowej jest gałąź węzła zatokowego (SN), która unaczynia węzeł zatokowo-przedsionkowy. Następnie odchodzą od niej gałąź komorowa prawa (RV) i gałąź przedsionkowa prawa (RA). W dalszym odcinku z prawej tętnicy wieńcowej wyodrębniają się tętnica brzeżna i tętnica zstępująca tylna (PD). Prawa tętnica wieńcowa i jej gałęzie unaczyniają prawy przedsionek, prawą komorę i 1/3 cześć przegrody międzykomorowej oddaje także drobne gałązki do węzła zatokowego i tylnej części lewej komory.

ANATOMIA SERCA FIZJOLOGIA I PATOLOGIA KRĄŻENIA WIEŃCOWEGO

Między najdrobniejszymi odgałęzieniami obu tętnic wieńcowych istnieją połączenie. W przebiegu przewlekłej choroby niedokrwiennej serca, w odpowiedzi na postępujące zwężenia jednej z tętnic wieńcowy, następuje stopniowe poszerzanie drobnych połączeń. Wytwarza się tak zwane krążenie oboczne, które w sytuacji całkowitego zamknięcia światła jednego z dużych odgałęzień tętnicy pozwala ograniczyć obszar zawału.

Jeśli jednak do zatkania tętnicy wieńcowej dochodzi nagle, obszar niedokrwienia może być bardzo rozległy. Wytwarzanie krążenie obocznego tłumaczy fakt, iż zawał serce u młodych ludzi jest zwykle znacznie bardziej rozległy niż u osób z długoletnim wywiadem choroby wieńcowej.

Drożność tętnic wieńcowych ocenia się wykonując koronarografię (badanie przeprowadza się w pracowniach radiologii zabiegowej -hemodynamiki i pozwala ono szczegółowo zobrazować anatomię naczyń wieńcowych). Zabieg ten pozwala na ewentualne jednoczasowe udrożnienie tętnicy- wykonując plastykę balonową lub z użyciem stentu. W przypadku znacznego lub całkowitego zamknięcie pewnego odcinka tętnicy wieńcowej można wykonać operację kardiochirurgiczną by-pass.