Jak wszyscy wiemy ze szkoły prawidłowa, książkowa wartość ciśnienia powinna wynosić 120/80 mm Hg. Jednak obowiązująca klasyfikacja ciśnienia tętniczego dopuszcza za prawidłowe wartości ciśnienia w przedziale 120-129/80-84 mm Hg. Niestety bardzo rzadko mamy do czynienia z prawidłowymi wartościami ciśnienia tętniczego, a nadciśnienie tętnicze to choroba naszych czasów. Bardzo duża część osób nawet nie zdaje sobie sprawy z choroby, jaką posiada. Przez to niestety nie podejmuje leczenia, co może powodować groźne dla życia i zdrowia powikłania.
Objawy nadciśnienia tętniczego
Najgorsza wiadomość jest taka, że podwyższone ciśnienie zazwyczaj nie daje żadnych objawów przez lata. Jedynie regularne pomiary ciśnienia tętniczego w warunkach domowych mogą dać szybkie rozpoznanie wskazujące nadciśnienie tętnicze. Objawy natomiast występują czasami, jednak bardzo ciężko jest nam je powiązać właśnie z nadciśnieniem tętniczym. Jeśli jednak obserwujesz u siebie kilka z niespecyficznych objawów nadciśnienia tętniczego, powinieneś bardziej przyjrzeć się wartościom twojego ciśnienia tętniczego. Do niespecyficznych objawów zaliczamy:
- tępy ból głowy, który możemy czuć w postaci ucisku. Pojawia się on okazjonalnie.
- zawroty głowy
- zaburzenia snu
- zmęczenie
- krwawienie z nosa
- nerwowość
- duszności
- uczucie łomotania serca, ucisku lub ciasnoty w jego okolicy.
Warto regularnie sprawdzać, czy nasze wartości ciśnienia są w normie. Nie czekajcie, aż objawy zaczną się nasilać i na siebie nakładać. Niestety, jeśli tak się stanie, może być już za późno na działania prewencyjne.
Nadciśnienie przyczyny
Do przyczyn wzrostu wartości ciśnienia tętniczego zaliczamy przyczyny, które zależą od jego rodzaju oraz czynniki, które podwyższają ryzyko zachorowania na nadciśnienie tętnicze. Wśród tych pierwszych wyróżniamy dwie kategorie:
- Nadciśnienie pierwotne
Jest to nadciśnienie, które pojawia się bez szczególnej przyczyny. Do jego powstania można zaliczać zarówno różne czynniki środowiskowe, jak i genetyczne, które zwiększają ryzyko zachorowania na nadciśnienie tętnicze. Czynniki te zaburzają działanie mechanizmów biorących udział w regulacji ciśnienia tętniczego, co powoduje nadciśnienie.
- Nadciśnienie tętnicze wtórne
Spowodowane jest innymi, współistniejącymi chorobami czy dolegliwościami. Możemy do nich zaliczyć :
- zespół Cushinga jest to choroba mająca podłoże w podwyższonym poziomie kortyzolu we krwi.
- Zaliczamy do nich również przewlekłe choroby nerek oraz choroby tętnic nerkowych.
- zespół Conna jest to choroba charakteryzująca się nadmierną produkcją aldosteronu przez nadnercza.
- Zaliczamy do nich również zwykle łagodny nowotwór rdzenia nadnerczy, obturacyjny bezdech senny , zwężenie tętnicy nerkowej, ciąże.
Wśród przyczyn nadciśnienia tętniczego wyróżniamy również czynniki ryzyka przyczyniające się do powstania choroby. Wyróżniamy tutaj:
- prowadzenie niezdrowego, nieprawidłowego stylu życia
- nadwagę oraz otyłość (szczególnie otyłość brzuszna)
- palenie papierosów;
- brak aktywności fizycznej;
- nadmierne spożywanie soli oraz produktów zawierających sól (zalecane jest spożywanie maksymalnie pół łyżeczki soli dziennie )
- spożywanie alkoholu w dużych ilościach;
- genetyka (szczególnie narażone są osoby, których rodzice zmagają się z chorobami układu krążenia)
Nadciśnienie tętnicze – diagnostyka
Aby można było powiedzieć, że nadciśnienie tętnicze zostało u nas rozpoznane to wartości ciśnienia tętniczego po dwukrotnym pomiarze, pobieranym podczas dwóch różnych wizyt u lekarza są równe lub wyższe niż 140 mm Hg wartości ciśnienia skurczowego i/lub 90 mm Hg dla ciśnienia rozkurczowego.
Jeśli lekarz podejrzewa u osób badanych problemy z nadciśnieniem tętniczym oraz wartości ciśnienia tętniczego przewyższają normę, to każdy z pacjentów z podejrzeniem powinien przejść pełne badanie kliniczne. U osób wykonuje się pełen wywiad, ze szczególnym uwzględnieniem czynników ryzyka, chorób w rodzinie i objawów występujących. Następnie wykonuje się badanie podmiotowe. Lekarz waży pacjentów z diagnozą, oblicza wskaźnik masy ciała oraz dokonuje pomiaru obwodu w talii. Dodatkowo wykonuje się szereg badań laboratoryjnych.
Spośród podstawowych badań wykonywanych przy nadciśnieniu tętniczym możemy wymienić między innymi: morfologię krwi, stężenie glukozy na czczo, stężenie sodu, badanie moczu, elektrokardiogram i inne. U pacjentów z nadciśnieniem tętniczym, lekarz może zalecić badania rozszerzone, do których zalicza się USG tętnic szyjnych czy echokardiograficzne badanie serca.
Podział nadciśnienia tętniczego
- Kiedy ciśnienie skurczowe wynosi pomiędzy 140-159 mm Hg a ciśnienie rozkurczowe 90-99 mm Hg to mamy do czynienia w pierwszym stopniem- łagodnym nadciśnienia tętniczego.
- Jeśli ciśnienie tętnicze waha się pomiędzy 160-169/100-109 mm Hg to wartości ciśnienia tętniczego świadczą o nadciśnieniu umiarkowanym.
- W momencie kiedy ciśnienie skurczowe wynosi więcej niż 180 mm Hg a ciśnienie rozkurczowe więcej niż 110 mm Hg to jest to niezmiernie wysokie ciśnienie krwi. Mamy do czynienia z trzecim stopniem nadciśnienia tętniczego zwanym inaczej ciężkim.
Leczenie nadciśnienia tętniczego
Co obniża ciśnienie krwi?
Jeśli zadajecie sobie pytanie, jak skutecznie obniżyć ciśnienie krwi to możemy podpowiedzieć Ci jak to zrobić. Po pierwsze zmień swój dotychczasowy styl życia. Zmiana stylu życia jest tutaj kluczowa. Rzuć palenie, korzystaj z aktywności fizycznej, zacznij się zdrowo odżywiać, schudnij. Będzie to miało jednakowo korzyści prewencyjne w walce z nadciśnieniem oraz gdy już rozpoznano u nas nadciśnienie tętnicze. Jak to powinno wyglądać:
- Utrzymuj prawidłową masę ciała. Obwód w talii u kobiet nie powinien przekraczać 88 cm a u mężczyzn 102 cm.
- Ogranicz spożycie soli kuchennej. Postaraj się nie dosalać potraw, unikaj kupowania produktów konserwowanych związkami sodu. Optymalne będzie spożycie jednej łyżeczki, czyli około 6 gramów soli na dobę.
- Zmień swoją dietę na zdrową. Wprowadź do swojego jadłospisu więcej warzyw, owoców i ryb.
- Oprócz tego, że powinieneś rzucić palenie, musisz też unikać miejsc, w których palą inne osoby.
- Zmniejsz ilość wypijanego alkoholu do minimum.
- Zwiększ chociaż trochę swoją aktywność fizyczną. Nie chodzi tutaj od razu o sport wyczynowy. Zacznij od spacerów, pływania, jazdy na rowerze do pracy. Codziennie i systematyczne ćwiczenia i aktywność pomagają w nadciśnieniu tętniczym.
- Ponadto twój lekarz po wizycie zapewne zaleci Ci spożywanie różnych środków farmakologicznych odpowiednich do rodzaju nadciśnienia, z jakim się borykasz.
Wiesz już zatem jak obniżyć ciśnienie krwi. Musisz jednak wiedzieć, że szybkie obniżenie ciśnienia krwi nie będzie możliwe bez systematycznej i długiej pracy nad sobą. Leczenie nadciśnienia tętniczego trwa do końca życia.
Nadciśnienie tętnicze nie musi być chorobą, na którą umiera co trzeci Polak. Odpowiednia diagnostyka i działanie prewencyjne w kierunku zmniejszenia ciśnienia dają dobre rezultaty. Dlatego, jeśli nadciśnienie tętnicze jest w waszej rodzinie lub podejrzewacie je u siebie, udajcie się do lekarza i zacznijcie działać.