EKG wysiłkowe to nieinwazyjne badanie elektrokardiograficzne, które pozwala ocenić wydolność fizyczną organizmu oraz pracę serca w trakcie wysiłku. Wykonuje się je między innymi w ramach diagnostyki chorób układu krążenia oraz zaburzeń rytmu serca. Jak należy przygotować się do badania, jak wygląda próba wysiłkowa i ile czasu trwa?

Jak przygotować się do EKG wysiłkowego?

By właściwie przygotować się do badania, około 12 godzin wcześniej należy unikać wysiłku fizycznego. Na 3 godziny przed badaniem nie należy jeść obfitego posiłku, pić mocnej kawy ani herbaty i palić papierosów. Warto też przyjść kilkanaście minut przed umówioną godziną, by mieć czas na odpoczynek. Na EKG wysiłkowe należy zabrać luźne, wygodne ubranie oraz obuwie sportowe. O ile lekarz nie zdecyduje inaczej, w dniu badania należy przyjąć wszystkie zażywane na co dzień leki.

Jak wygląda próba wysiłkowa?

Przed rozpoczęciem badania, pacjent jest proszony o zmianę stroju i obuwia. Następnie do klatki piersiowej osoby badanej przykleja się elektrody, do których dopinane są przewody połączone z systemem monitorowania EKG – ich zadaniem jest rejestrowanie pracy serca. Elektrody mogą też być mocowane na rękach i nogach, by pokazywać stan ich ukrwienia. Dodatkowo na ramię pacjenta nakłada się mankiet do pomiaru ciśnienia tętniczego – parametr ten jest kontrolowany przed rozpoczęciem testów, co 2-3 minuty w trakcie próby oraz po zakończeniu badania.

Próba wysiłkowa wykonywana jest na bieżni ruchomej lub rowerze stacjonarnym – metodę dobiera się na podstawie wskazań do badania oraz możliwości ruchowych pacjenta. Stopniowo, średnio co 2-3 minuty, wzrasta prędkość przesuwu i kąt nachylenia bieżni, a w przypadku roweru – obciążenie. Badanie wysiłkowe prowadzone jest do chwili osiągnięcia maksymalnego, tolerowanego przez pacjenta zmęczenia, ale może zostać przerwane w razie wystąpienia jakichkolwiek wskazań medycznych. Ostatni etap badania to rejestracja pracy serca w czasie, gdy się ono uspokaja. Obserwacja trwa zazwyczaj do momentu, aż tętno, ciśnienie i zapis krzywej EKG ponownie osiągną wartości wyjściowe.

Dla zapewnienia bezpieczeństwa, a także uzyskania miarodajnego wyniku, niezbędna jest ścisła współpraca pacjenta z personelem przeprowadzającym badanie EKG – lekarzem oraz pielęgniarką. Pacjent powinien bezwzględnie zgłaszać fakt wystąpienia jakichkolwiek dolegliwości – zarówno zaobserwowanych w dniu badania, jak i pojawiających się w jego trakcie.

Próba wysiłkowa – czas trwania

Testy wysiłkowe, w zależności od stanu pacjenta, trwają przeciętnie od kilkunastu do kilkudziesięciu minut. Badanie może jednak zostać przerwane wcześniej w przypadku wystąpienia u pacjenta niepokojących lub niebezpiecznych dla zdrowia objawów – nagłego wzrostu lub spadku ciśnienia, obniżenia ciśnienia skurczowego czy trudności w monitorowaniu poszczególnych parametrów. Test wysiłkowy może zostać przerwany również na prośbę pacjenta oraz w razie pojawienia się takich dolegliwości jak ból w klatce piersiowej, duszność, bladość, zawroty głowy, kurcze mięśni, uczucie niepokoju czy kołatanie serca.

Testy wysiłkowe – wskazania

Próbę wysiłkową bardzo często wykonuje się u osób z podejrzeniem schorzeń układu krążenia. Do najczęstszych wskazań do przeprowadzania EKG wysiłkowego należą:

• podejrzenie choroby wieńcowej;
• niestabilna postać choroby wieńcowej;
• zaburzenia rytmu pracy serca;
• ocena funkcjonowania rozrusznika serca;
• diagnostyka przyczyn dolegliwości bólowych w klatce piersiowej;
• podejrzenie choroby niedokrwiennej serca;
• ocena reakcji ciśnienia tętniczego podczas wysiłku.
• Badania wysiłkowe wykonuje się także u sportowców oraz osób chcących bezpiecznie uprawiać aktywność fizyczną – wówczas ich celem jest przede wszystkim ocena wydolności organizmu i czynności układu krążenia

EKG spoczynkowe – co to jest?

EKG spoczynkowe to badanie, które pozwala na ocenę częstotliwości pracy serca oraz diagnostykę ewentualnych zaburzeń jego funkcjonowania i ukrwienia mięśnia sercowego. W odróżnieniu od próby wysiłkowej, EKG spoczynkowe wykonuje się w pozycji leżącej na wznak. Badanie to nie wymaga specjalnego przygotowania, jest całkowicie bezbolesne i bezinwazyjne. Może być wykonywane u pacjentów w każdym wieku, również u kobiet w ciąży.