Doppler tętnic szyjnych – USG

Doppler tętnic szyjnych to badanie diagnostyczne, znane jako USG tętnic szyjnych i kręgowych. Badanie to umożliwia ocenę zwężenia tętnic szyjnych i kręgowych. Szczególnie zaleca się je pacjentom z podejrzeniem zmian miażdżycowych oraz z podwyższonymi czynnikami ryzyka udaru niedokrwiennego. Wykonuje się je także u osób, które przebyły udar lub mają częste zawroty głowy i omdlenia. Jaki jest cel tego USG, jakie są do niego wskazania i jak przebiega samo badanie, odpowiadamy w poniższym tekście.

Co to jest doppler tętnic szyjnych?

Doppler tętnic szyjnych występuje pod kilkoma pojęciami zamiennymi: USG Dopplera, Ultrasonografia dopplerowska, badanie dopplerowskie, USG dopplerowskie. Jest to rodzaj badania ultrasonograficznego, które wykorzystuje się do diagnostyki chorób układu krążenia. Umożliwia ono ocenę przypływu krwi w dużych tętnicach i żyłach. Do oceny wykorzystywany jest efekt Dopplera. Efekt Dopplera to zjawisko fizyczne, które pozwala zapisać zmiany częstotliwości fal ultradźwiękowych odbitych od poruszających się krwinek. Poddając analizie ten zapis, możemy określić kierunek i prędkość przepływu krwi (do/od głowicy).

Doppler tętnic szyjnych – cel badania

USG tętnic szyjnych i kręgowych wykonuje się w celu oceny obecności zwężeń tętnic. Za zwężenia tętnic szyjnych z reguły odpowiada obecność blaszki miażdżycowej. Wczesne wykrycie zmian miażdżycowych i wprowadzenie odpowiedniego leczenia i udrażniania tętnic zmniejszy ryzyko udaru mózgu.

Niezakłócony przepływ krwi do mózgu jest niezwykle ważny dla naszego zdrowia. Scenariusz, w którym blaszka miażdżycowa odrywa się od ściany tętnicy i dociera razem z krwią do mózgu, jest niezwykle niebezpieczny dla naszego zdrowia i życia. Zatrzymanie przepływu krwi jest przyczyną udaru mózgu, a ten może mieć nieuleczalne lub śmiertelne skutki. Badanie pokazują, że zdecydowanie częściej mamy do czynienia z miażdżycą tętnic szyjnych niż kręgowych. Około 30% ludzi po 65 roku życia ma zmiany miażdżycowe w obrębie tętnic szyjnych. Szybkie wykrycie tych zmian i diagnostyka przy zastosowaniu badania USG dopplera oddalają ryzyka udaru mózgu.

Doppler tętnic szyjnych – wskazania do badania

Skierowanie na USG – doppler tętnic szyjnych otrzymują pacjenci, u których podejrzewa się nieprawidłowości lub choroby układu krążenia.

Wskazania do badania dopplerowskiego to:

  • przebyty udar mózgu lub przemijający atak niedokrwienny
  • występowanie objawów neurologicznych sugerujących niedokrwienie ośrodkowego układu nerwowego
  • podwyższone ciśnienie krwi
  • wywiad rodzinny, który wskazuje, że pacjent może być obciążony udarem mózgu lub zawałem serca
  • miażdżyca
  • patologiczny szmer nad tętnicami szyjnymi
  • cukrzyca
  • wysoki poziom cholesterolu
  • zawroty głowy
  • stan po urazie szyi
  • diagnostyka po zabiegu usunięcia blaszek miażdżycowych (endarterektomii)
  • diagnostyka po zabiegu założeniu stentu do tętnicy

USG dopplerowskie – przebieg badania

W celu wykonania badania należy udać się do kliniki wyposażonej w odpowiedni sprzęt. Badanie trwa około 10-15 minut, jest nieinwazyjne i bezbolesne. Jedyny dyskomfort, jaki odczujemy to zimny żel na naszej skórze. Wynik badania – obraz z niego widoczny jest w czasie rzeczywistym i na bieżąco może komentować go lekarz. Badanie nie wymaga specjalnego przygotowania. Podczas wykonania badania pacjent leży na plecach, z lekko odchyloną głową do tyłu. Lekarz wykonujący badanie ultrasonograficzne musi mieć swobodny dostęp do szyi, dlatego konieczne jest zdjęcie naszyjników i związanie włosów. Jeżeli pacjent ma ubranie odkrywające szyję, nie jest wymagane rozebranie się z niego.

Za pomocą aparatu dopplerowskiego z głowicą, która wysyła fale ultradźwiękowe przenikające ciało, na monitorze ukazuje się obraz z tętnicy. W trakcie badania lekarz ocenia stan tętnic szyjnych, przygląda się, gdzie występuje zwężenie i stara się ocenić jego wielkość oraz wykryć potencjalne zagrożenia. Swoją uwagę skupia na ocenie tętnic szyjnych wspólnych, wewnętrznych, zewnętrznych i tętnic kręgowych. Pogrubienie ściany naczynia powyżej 1,5 mm świadczy o występowaniu blaszki miażdżycowej. Lekarz dokonuje także oceny hemodynamicznej, który ocenia % zwężenia naczyń na podstawie prędkości przepływu krwi pod kontem 60 stopni w stosunku do fal ultrasonograficznych. Istotne jest także zwrócenie uwagi na niedrożność tętnic do głowowych. Jeśli ocena całego badania wskazuje na ryzykowne stany miażdżycowe, pacjenta kieruje się na dalsze badania i leczenie w zakresie chirurgi naczyniowej.

Badanie USG tętnic szyjnych (badanie dopplerowskie) można wykonywać już w czasie pierwszej wizyty w gabinecie specjalisty. Z diagnostyką zaburzeń, które mogą wiązać się z nieprawidłowym stanie tętnic szyjnych i kręgowych, nie powinniśmy zwlekać. Dlatego możliwie najszybciej, od zaobserwowania niepokojących objawów musimy umówić się do specjalisty i wykonać odpowiednie badanie, które będzie podstawą do skierowania na dalsze leczenie lub uspokojenia nas i zapewnienia o niewystępowaniu zagrożenia dla zdrowia i życia.

Echo serca – wszystko, co musisz wiedzieć o badaniu

Echo serca, czyli echokardiografia, jest badaniem obrazowym, o którym każdy na pewno słyszał. Czy jednak wiecie, na czym polega i kiedy zachodzi potrzeba, aby je wykonać? Czym różni się przygotowanie do echa serca przezklatkowego od przezprzełykowego? Czy dzieci mogą mieć wykonywaną echokardiografię? Z odpowiedziami na te pytania może pojawić się problem. W tym artykule przedstawimy najważniejsze informacje na temat echa serca, dzięki którym badanie to nie będzie miało przed Wami tajemnic.

Czym jest echo serca?

Echo serca to bezinwazyjne badanie obrazowe, które pozwala ocenić funkcjonowanie jam i zastawek serca, ale nie tylko. Za jego pomocą można także uzyskać dane dotyczące przepływu krwi oraz dużych naczyń krwionośnych. Wszystko to za sprawą ultradźwięków. Echo serca to potoczna nazwa echokardiografii, inne określenia to USG serca i UKG, czyli skrót od ultrasonokardiografia. Mówimy o „echo”, ponieważ fale ultradźwiękowe odbijając się od badanych struktur, dają ich obraz na monitorze.

Fale ultradźwiękowe wykorzystywane do badania echo serca mają zazwyczaj częstotliwość w zakresie od 1 do 10 MHz. Co ważne, badanie USG serca jest bezinwazyjne i całkowicie bezpieczne, dlatego nie ma przeciwwskazań do jego powtarzania. Echo serca pozwala lekarzowi wykryć wady w budowie anatomicznej mięśnia sercowego. Poza tym ma on wgląd w parametry opisujące funkcjonowanie serca, może ocenić przepływ krwi w naczyniach krwionośnych i wieńcowych, kurczliwość i relaksację serca czy pracę zastawek.

Echokardiografia – kiedy się ją wykonuje?

Echokardiografia jest badaniem, którego wykonanie zleca lekarz rodzinny lub kardiolog w sytuacji, gdy u pacjenta występują nieprawidłowości w pracy mięśnia sercowego lub podejrzenie istnienia takich nieprawidłowości. Poza tym wskazania do wykonania USG serca to między innymi: nadciśnienie tętnicze, choroba wieńcowa, stan pozawałowy, zapalenie wsierdzia czy choroba niedokrwienna.

Jak wcześniej wspomniano echokardiografia jest bezpiecznym badaniem, jednak istnieje kilka przeciwskazań do jego przeprowadzenia. Nie wykonuje się go między innymi u pacjentów z urazami klatki piersiowej, z nałożonym gipsem, poważnymi wadami serca, astmą oskrzelową, niestabilną chorobą wieńcową i bardzo wysokim nadciśnieniem.

Echo serca – jak wygląda badanie?

Zastanawiacie się, jak przygotować się do echa serca? Jest ono badaniem, które nie wymaga od pacjenta żadnego specjalnego przygotowania. Echo serca przezklatkowe trwa krótko, bo około 15-30 minut i jest całkowicie bezbolesne. Badany układa się na lewym boku z lewą ręką uniesioną i położoną za głową. W trakcie badania lekarz przykłada głowicę urządzenia z żelem w różnych miejscach na klatce piersiowej, przesuwając po niej. Badanie pozwala zobaczyć na monitorze urządzenia obraz serca w czasie rzeczywistym.

Inaczej sytuacja wygląda w przypadku echokardiografii przezprzełykowej czy obciążeniowej. Echo serca przezprzełykowe wymaga, aby pacjent był na czczo i dostarczył wyniki odpowiednich badań – EKG i RTG klatki. Z kolei w przypadku echokardiografii obciążeniowej może wystąpić konieczność przyjęcia przepisanych leków. Ten rodzaj badania polega na jednoczesnej echokardiograficznej ocenie kurczliwości serca i przeprowadzaniu różnych testów pobudzających ową kurczliwość.

Echo serca u dzieci

Echo serca u dzieci jest bardzo ważnym badaniem, ponieważ dostarcza lekarzowi dokładnych informacji o budowie serca i jego pracy. Badanie to jest bezpieczne i można je wykonywać już u 2 miesięcznych dzieci. Pozwala wykryć zaburzenia rytmu serca, niewydolność czy wrodzone wady serca. Można zdiagnozować nie tylko problemy, z którymi dziecko się urodziło, ale też te, które pojawiły się wraz ze wzrostem. Echo serca u dzieci należy wykonać, gdy lekarz wysłuchał szmery serca, doszło do zdiagnozowania objawów wskazujących na chorobę serca, a także w ramach profilaktyki, gdy w rodzinie pacjenta stwierdzono występowanie chorób układu krążenia.

Zawał serca – pierwsza pomoc

Umiejętność przeprowadzenia pierwszej pomocy jest bardzo ważna, ponieważ może od niej zależeć czyjeś życie. W przypadku zawału o przeżyciu mogą decydować sekundy – to nie przesada. Dlatego, jeżeli szukasz informacji, dzięki którym będziesz wiedzieć, co zrobić, gdy zaobserwujesz, że ktoś ma zawał, trafiłeś w dobre miejsce. W tym artykule podpowiemy, jak rozpoznać zawał i jakie kroki podjąć, aby pomóc sobie lub komuś innemu. Temat ten jest bardzo ważny, dlatego prześlij ten tekst wszystkim, dla których uważasz, że będzie on pomocny.

Zawał serca – czym jest?

Zanim przejdziemy do wskazówek, dotyczących pierwszej pomocy w przypadku zawału serca, warto przypomnieć, czy on w ogóle jest. Jest to upośledzenie zaopatrywania w krew mięśnia sercowego. Występuje on na skutek niewydolności wieńcowej. Statystyki dotyczące zawałów są wręcz druzgocące. Jest to najczęstsza przyczyna zgonów na świecie. Każdego roku 30% osób po zawale serca (zwanym też atakiem) umiera. Dużą część z nich można by uratować, gdyby szybko i właściwie udzielono by pierwszej pomocy.

Objawy zawału

Aby jednak udzielić pierwszej pomocy, konieczne jest prawidłowe rozpoznanie zawału serca. Podstawowym i najważniejszym objawem jest ból w klatce piersiowej. Jest on silny, piekący, dławiący wręcz i u większości osób promieniuje do szyi, lewego ramienia, a czasami do brzucha. Pozostałe objawy, które występują podczas zawału serca u osób przytomnych to między innymi: duszność, bladość, kołatanie serca, przyśpieszone bicie serca, omdlenie, nudności czy stan podgorączkowy.

Zawał serca – pierwsza pomoc

Zaobserwowałeś u kogoś wymienione wyżej objawy? Pamiętaj, że od Ciebie może zależeć szansa osoby na przeżycie. Dlatego warto wiedzieć, jak zachować się w takiej sytuacji. Pierwszą i najważniejszą rzeczą, którą musisz zrobić, jest niezwłoczne wezwanie pogotowia ratunkowego. Zrób to, wybierając numer 112 lub 999. Następnie, jeżeli masz je przy sobie, to podaj aspirynę i nitroglicerynę, czyli leki ograniczające postęp martwicy serca i łagodzące ból. Pamiętaj, że chorego powinno się ułożyć w wygodnej pozycji półsiedzącej z nieznacznie uniesionym tułowiem. Plecy powinny być oparte o coś stabilnego. Osobie z objawem zawału należy też zapewnić dopływ świeżego powietrza i zrobić wszystko, aby ułatwić mu oddychanie. Przytomnego powinno się także uspokajać.

Zatrzymanie czynności życiowych – jak przeprowadzić resuscytację?

Jeżeli nastąpi zatrzymanie czynności życiowych, konieczne jest natychmiastowe rozpoczęcie resuscytacji oddechowo-krążeniowej i kontynuowanie jej do przyjazdu pogotowia. Należy wykonywać 30 silnych uciśnięć serca na wysokości mostka na głębokość około 1/3 klatki piersiowej do 2 oddechów usta-usta. Jeżeli wykonujący resuscytację nie ma przy sobie maseczki, to dla własnego bezpieczeństwa może ograniczyć resuscytację do samych uciśnięć klatki. Samo uciskanie klatki także zwiększa szanse na przeżycie.

Pamiętaj – najważniejsze to wezwać pogotowie i nie przerywać resuscytacji aż do przyjazdu karetki! Jeżeli chory z podejrzeniem zawału nie trafi do szpitala najpóźniej w przeciągu kilkudziesięciu minut od pojawienia się objawów, ma małe szanse na przeżycie. Ponadto w miejscach publicznych takich jak dworce, centra handlowe, niektóre instytucje umieszcza się automatyczne defibrylatory (AED) i odpowiednio się je oznacza. Dlatego, jeżeli mamy możliwość skorzystania z defibrylatora, koniecznie należy to zrobić w oczekiwaniu na pogotowie ratunkowe. Dołączona jest zawsze do nich szczegółowa instrukcja obsługi.

Dobrze przeprowadzona pierwsza pomoc może uratować czyjeś życie, także w przypadku, gdy osoba przechodzi zawał mięśnia sercowego. Dlatego powinniśmy wiedzieć, jak postępować w tak trudnej sytuacji, zarówno z punktu widzenia świadka, jak i osoby dotkniętej zawałem.

Koronarografia serca – co to za zabieg?

„Koronarografia serca” to termin, o którym wiele osób nie słyszało. Oznacza on radiologiczny zabieg diagnostyczny. Chcesz się dowiedzieć, kiedy się go wykonuje i w jakim celu? Zdobędziesz te wiadomości, czytając nasz artykuł. Dowiesz się też, jakie są wskazania i przeciwskazania do koronarografii, a także, jak przebiega sam zabieg.

Koronarografia – jaki jest cel zabiegu?

Koronarografia to zabieg, który pozwala ocenić drożność naczyń wieńcowych, które zaopatrują serce w krew. Dzięki niemu można zaobserwować występowanie ewentualnych zwężeń spowodowanych przez chorobę miażdżycową. Jeżeli tętnice wieńcowe są zwężone, to w takiej sytuacji może dojść do niedokrwienia mięśnia sercowego, a nawet zawału. Zabieg koronarografii to inaczej cewnikowanie tętnic wieńcowych lub angiografia wieńcowa, czyli dosłownie – prześwietlenie. Koronarografię wykonuje się w celu diagnostycznym – aby rozpoznać chorobę, ale nie tylko. Przeprowadza się ją także przed planowanymi zabiegami operacyjnymi, na przykład założeniem by-passów lub wykonaniem angioplastyki wieńcowej.

Koronarografia serca – wskazania do zabiegu

Koronarografię przeprowadza się przede wszystkim u osób, które zmagają się z różnego rodzaju chorobami tętnic wieńcowych, a także u tych, u których występuje podejrzenie tych chorób. Jako, że jest to zabieg inwazyjny, wykonuje się go w konkretnych sytuacjach, wyłącznie na zlecenie kardiologa. Zaleca on koronarografię, gdy potencjalne korzyści są większe od małego (ale jednak istniejącego) ryzyka związanego z zabiegiem. Ryzyko istnieje szczególnie w przypadku osób w podeszłym wieku, może dojść na przykład do uszkodzenia tętnicy wieńcowej czy zaburzenia rytmu serca. Kwalifikacja przeprowadzana jest więc bardzo szczegółowo, ponieważ nie każdy pacjent może poddać się koronarografii.

Koronarografię przeprowadza się między innymi u pacjentów:

  • ze zdiagnozowaną stabilną dławicą serca,
  • z rozpoznaną chorobą wieńcową,
  • cierpiącym na niewydolność serca,
  • z niektórymi wadami wrodzonymi serca,
  • przed leczeniem kardiochirurgicznym,
  • z wadą zastawkową,
  • po urazie klatki piersiowej,
  • cierpiących na stany zapalne naczyń krwionośnych,
  • z tętniakiem aorty,
  • z zawałem serca z uniesieniem odcinka ST,
  • z podejrzeniem istotnych zmian w tętnicach wieńcowych.

Wymieniliśmy najpowszechniejsze wskazania do przeprowadzenia koronarografii. W takich przypadkach przeprowadza się ją w trybie planowym. Są też sytuacje, które wymagają trybu pilnego – są to na przykład wystąpienia ostrych zespołów wieńcowych.

Przeciwwskazania do koronarografii

Badanie, któremu poświeciliśmy dzisiejszy artykuł, ma jednak pewne ograniczenia i nie może zostać przeprowadzone u każdej osoby. Większość z przeciwwskazań jest jednak względna. Oznacza to, że są nimi głównie (aktualne lub przeszłe) problemy zdrowotne, z których należy zdać relację lekarzowi. Jedyne bezwzględne przeciwwskazanie to brak (świadomej) zgody pacjenta.

Wśród względnych przeciwwskazań do koronarografii wymienić można między innymi: niewydolność nerek, przewlekła choroba (np. nowotwór), silne nadciśnienie tętnicze, niedawno przebyty udar mózgu czy obrzęk płuc.

Jak wygląda zabieg koronarografii serca – to warto wiedzieć

Wiemy juz, na czym polega zabieg, jaki jest jego cel, wskazania oraz przeciwwskazania do jego wykonania. Zastanawiacie się zapewne teraz, jak przebiega koronarografia. Podstawowe informacje to takie, że koronarografia jest zazwyczaj bezbolesna, przeprowadza się ją w znieczuleniu miejscowym i trwa około pół godziny. Musicie też wiedzieć, że wiąże się ona z kilkudniowym pobytem w szpitalu.

Zabieg wykonywany jest na sali operacyjnej, gdzie pacjent leży płasko na stole zabiegowym, a nad nim znajduje się urządzenie emitujące promieniowanie rentgenowskie. Następnie koronarografia polega na wprowadzeniu cewników w okolice serca przez nakłucie w tętnicy udowej lub (częściej) przez tętnicę promieniową. Kolejnym etapem jest podanie przez cewnik środka kontrastowego. W czasie badania pacjent jest monitorowany przez ciągły zapis EKG, a także pomiar ciśnienia tętniczego. Po wyciągnięciu cewniku, w miejscu nakłucia lekarz umieszcza opatrunek uciskowy. Po zabiegu pacjent powinien leżeć nieruchomo kilka godzin i nie zginać nakłuwanej kończyny. Dzięki temu uniknie się powstawania krwiaków.

Arytmia komorowa i nadkomorowa – co oznacza i jak ją leczyć?

Arytmia komorowa i nadkomorowa to pojęcia, których znaczenia poszukuje wielu internautów. Jak większość osób pewnie wie, arytmia serca oznacza zaburzenie cykliczności pracy serca. Zarówno zbyt szybkie, jak i zbyt wolne bicie serca, czyli każda nieregularność jest problemem. Może prowadzić do groźnych powikłań, dlatego pod żadnym pozorem nie należy jej bagatelizować! Przyczyny i okoliczności występowania tego problemu mogą być różne. Diagnoza jest kluczowa, aby wybrać odpowiednie leczenie dla konkretnego pacjenta. Istnieje kilka rodzajów arytmii. W tym artykule najwięcej miejsca poświęcimy podziałowi arytmii ze względu na umiejscowienie nieregularnej akcji serca, czyli arytmii komorowej i nadkomorowej.

Arytmia komorowa – przyczyny, objawy, leczenie

Komorowe zaburzenia rytmu serca występują najczęściej. Jego przyczyną jest pobudzenie wywołane przez mięsień komory serca, a jego pochodzenie może mieć różne źródło. Samą arytmię komorową podzielić można na różne postaci, ale najbardziej niebezpieczny jest tak zwany częstoskurcz komorowy. Przyczyny powstawania arytmii komorowej możemy podzielić na te zlokalizowane w sercu, jak i te umiejscowione poza tym organem. Do czynników sercowych zalicza się m in choroba wieńcowa, a do pozasercowych na przykład zaburzenia metaboliczne czy choroby układu nerwowego.

Jeżeli chodzi o objawy, to łagodna postać arytmii komorowej może nie dawać odczuwalnych objawów. Pojawiać mogą się krótkie epizody nierównego bicia serca i dyskomfort w klatce piersiowej. Z kolei bardziej zaawansowana arytmia może doprowadzić do migotania komór, duszności, a nawet ostatecznie spowodować nagłe zatrzymanie krążenia. Do komorowych zaburzeń serca zaliczamy skurcze dodatkowe komorowe i migotanie komór.

Jeżeli zaobserwujemy o siebie niepokojące objawy, należy udać się z nimi do specjalisty, aby postawił diagnozę. W tym celu wykonuje się spoczynkowe EKG serca lub badanie holtera. W rozpoznaniu zaburzenia przydatny jest też trwający na przykład 2-3 dni monitoring serca. Z kolei, aby ustalić umiejscowienie arytmii, wykonuje się badanie elektrofizjologiczne. Do leczenia arytmii wykorzystuje się między innymi leczenie farmakologiczne, czyli leki antyarytmiczne. Inną metodą jest implantacja kardiowertera defibrylatora. Oczywiście rodzaj leczenia dopasowywana jest przez lekarza, który bierze pod uwagę indywidualny przypadek każdego pacjenta.

Arytmia nadkomorowa – czym różni się od komorowej?

Arytmia nadkomorowa to arytmia, która powstaje powyżej przegrody przedsionkowo-komorowej. Jej przyczyny mogą być związane z przebytymi chorobami, a także mogą być związane z uwarunkowaniami genetycznymi. Zaburzenie to wywołują: zespół preekscytacji, choroby niedokrwienne serca, tachykardia-bradykardia. Objawy, które powinny wywołać niepokój to zmęczenie i duszności, którym towarzyszy kołatanie serca, a także zawroty głowy, omdlenia czy dyskomfort w klatce piersiowej.

Leczenie arytmii nadkomorowej także poprzedza diagnoza, którą przeprowadza się za pomocą EKG, morfologii i badania Holtera. Tak jak w przypadku komorowych zaburzeń rytmu serca leczenie odbywa się zazwyczaj z zastosowaniem środków farmakologicznych takich, jak beta-blokery czy antagoniści wapnia. Czasami jednak, gdy ta terapia nie wystarcza, wprowadza się ablację. Jest to inwazyjny zabieg kardiologiczny, który polega na odizolowaniu tego obszaru tkanki serca, który odpowiada za powstawanie arytmii.

Czy zawsze leczy się arytmię?

Warto wspomnieć o tym, że nie zawsze zaleca się leczenie arytmii serca. Jeżeli arytmia jest łagodna i przebiega bezobjawowo, wtedy powinno się poprzestać na kontroli swojego zdrowia i regularnym monitorowaniu mięśnia sercowego.

Oba rodzaje arytmii mogą być bardzo niebezpieczne nie tylko dla zdrowia, ale też życia człowieka, a zlekceważone objawy i niepodjęcie leczenia może w skrajnych przypadkach doprowadzić do zatrzymania krążenia. Dlatego po zaobserwowaniu u siebie niepokojących objawów, należy zgłosić się do specjalisty.

10 zasad zdrowego odżywiania

Prawidłowy rozwój i dobry stan zdrowia wymaga od nas dbałości o dietę. Odpowiednie odżywianie nie tylko sprawi, że utrzymamy szczupłą sylwetkę, ale przede wszystkim pozwoli uniknąć wielu chorób. Warto pamiętać, że zdrowe odżywianie jest często bardzo zindywidualizowane i należy brać pod uwagę osobiste predyspozycje organizmu i go obserwować. Istnieje jednak dziesięć uniwersalnych zasad, które Wam przedstawimy.

Ogranicz produkty przetworzone

Unikaj gotowych produktów! Zawierają one zazwyczaj mnóstwo soli i konserwantów. Jedzenie w proszku, dania gotowe, fast-food, wszystko to należy wyrzucić z diety, ponieważ może negatywnie wpływać na takie narządy jak: trzustka, wątroba, nerki, żołądek czy jelita.

Jedz regularnie

W ciągu dnia spożywaj 4-5 posiłków w regularnych odstępach czasu. Dzięki temu zapobiegniesz podjadaniu niezdrowych przekąsek i silnemu uczuciu głodu, wywoływanemu przez długie przerwy między jedzeniem. Dużym błędem jest też pomijanie śniadania, które powinno dać Ci energię na pierwsze godziny dnia.

Warzywa to podstawa

Jedną z podstawowych zasad zdrowego żywienia, co do której zgadzają się wszyscy dietetycy, jest bazowanie na warzywach. Są one źródłem witamin, składników mineralnych, błonnika i przeciwutleniaczy. Najlepiej, aby spożywać je na surowo.

Owoce dwa razy dziennie

Choć warzywa i owoce znajdują się na tym samym piętrze piramidy żywieniowej, to owoce powinny stanowić tylko 1/4 ich dziennej porcji. Może Cię to zdziwić, ale nie są bezkarną przekąską, ponieważ zawierają cukry proste, które sprzyjają nabieraniu na wadze.

Postaw na ryby

Wpływ spożywania czerwonego mięsa na rozwój miażdżycy jest udokumentowany, dlatego warto je zamienić chociażby na ryby. Są one niezawodnym źródłem nienasyconych kwasów tłuszczowych. Zasady zdrowego odżywiania mówią, że tłuste ryby morskie powinny gościć na naszych stołach 2-3 razy w tygodniu.

Pij dużo wody

Choć wielu z nam wydaje się to nie do osiągnięcia, zalecane jest picie od 1,5 do 2,5 litra wody dziennie. Pełni ona bardzo ważną funkcję w prawidłowym funkcjonowaniu organizmu. Odpowiada między innymi za transport substancji odżywczych czy usuwanie szkodliwych produktów przemiany materii.

Ogranicz węglowodany na rzecz tłuszczów

Jeszcze do niedawna produkty zbożowe i zawarte w nich węglowodany uważane były za bardzo ważny element diety. Obecnie zaleca się je jako źródło energii wyłącznie osobom ciężko pracującym fizycznie lub trenującym. Jeżeli nie należysz do żadnej z tych grup, wystarczy, że węglowodany będą jedynie dodatkiem do dwóch posiłków w ciągu dnia.

Wyeliminuj z diety słodycze i słodkie napoje

Nadmiar cukru w diecie jest przyczyną wielu chorób między innymi tych związanych ze wzrokiem, układem nerwowym czy nerkami. Poza tym słodycze powodują wahania poziomu insuliny i glukozy we krwi, co z kolei prowadzi do tycia i występowania chorób metabolicznych.

Zrezygnuj z soli

Jej nadmiar prowadzi do nadciśnienia, 5 gramów soli dziennie to maksymalna porcja. Zastąp ją zdrowymi i aromatycznymi przyprawami, które dodadzą smaku potrawom.

Nie tylko dieta

Choć tematem artykułu jest zdrowe jedzenie, to nie można przemilczeć bazy nowy piramidy żywieniowej. Jest nią aktywność fizyczna. Powinniśmy na nią poświęcić około 45 minut dziennie. Pamiętać należy, że aktywność nie oznacza wyłącznie typowego treningu. Zalicza się do niej także na przykład spacerowanie czy chodzenie po schodach.

EKG wysiłkowe – jak wygląda badanie?

EKG wysiłkowe to nieinwazyjne badanie elektrokardiograficzne, które pozwala ocenić wydolność fizyczną organizmu oraz pracę serca w trakcie wysiłku. Wykonuje się je między innymi w ramach diagnostyki chorób układu krążenia oraz zaburzeń rytmu serca. Jak należy przygotować się do badania, jak wygląda próba wysiłkowa i ile czasu trwa?

Jak przygotować się do EKG wysiłkowego?

By właściwie przygotować się do badania, około 12 godzin wcześniej należy unikać wysiłku fizycznego. Na 3 godziny przed badaniem nie należy jeść obfitego posiłku, pić mocnej kawy ani herbaty i palić papierosów. Warto też przyjść kilkanaście minut przed umówioną godziną, by mieć czas na odpoczynek. Na EKG wysiłkowe należy zabrać luźne, wygodne ubranie oraz obuwie sportowe. O ile lekarz nie zdecyduje inaczej, w dniu badania należy przyjąć wszystkie zażywane na co dzień leki.

Jak wygląda próba wysiłkowa?

Przed rozpoczęciem badania, pacjent jest proszony o zmianę stroju i obuwia. Następnie do klatki piersiowej osoby badanej przykleja się elektrody, do których dopinane są przewody połączone z systemem monitorowania EKG – ich zadaniem jest rejestrowanie pracy serca. Elektrody mogą też być mocowane na rękach i nogach, by pokazywać stan ich ukrwienia. Dodatkowo na ramię pacjenta nakłada się mankiet do pomiaru ciśnienia tętniczego – parametr ten jest kontrolowany przed rozpoczęciem testów, co 2-3 minuty w trakcie próby oraz po zakończeniu badania.

Próba wysiłkowa wykonywana jest na bieżni ruchomej lub rowerze stacjonarnym – metodę dobiera się na podstawie wskazań do badania oraz możliwości ruchowych pacjenta. Stopniowo, średnio co 2-3 minuty, wzrasta prędkość przesuwu i kąt nachylenia bieżni, a w przypadku roweru – obciążenie. Badanie wysiłkowe prowadzone jest do chwili osiągnięcia maksymalnego, tolerowanego przez pacjenta zmęczenia, ale może zostać przerwane w razie wystąpienia jakichkolwiek wskazań medycznych. Ostatni etap badania to rejestracja pracy serca w czasie, gdy się ono uspokaja. Obserwacja trwa zazwyczaj do momentu, aż tętno, ciśnienie i zapis krzywej EKG ponownie osiągną wartości wyjściowe.

Dla zapewnienia bezpieczeństwa, a także uzyskania miarodajnego wyniku, niezbędna jest ścisła współpraca pacjenta z personelem przeprowadzającym badanie EKG – lekarzem oraz pielęgniarką. Pacjent powinien bezwzględnie zgłaszać fakt wystąpienia jakichkolwiek dolegliwości – zarówno zaobserwowanych w dniu badania, jak i pojawiających się w jego trakcie.

Próba wysiłkowa – czas trwania

Testy wysiłkowe, w zależności od stanu pacjenta, trwają przeciętnie od kilkunastu do kilkudziesięciu minut. Badanie może jednak zostać przerwane wcześniej w przypadku wystąpienia u pacjenta niepokojących lub niebezpiecznych dla zdrowia objawów – nagłego wzrostu lub spadku ciśnienia, obniżenia ciśnienia skurczowego czy trudności w monitorowaniu poszczególnych parametrów. Test wysiłkowy może zostać przerwany również na prośbę pacjenta oraz w razie pojawienia się takich dolegliwości jak ból w klatce piersiowej, duszność, bladość, zawroty głowy, kurcze mięśni, uczucie niepokoju czy kołatanie serca.

Testy wysiłkowe – wskazania

Próbę wysiłkową bardzo często wykonuje się u osób z podejrzeniem schorzeń układu krążenia. Do najczęstszych wskazań do przeprowadzania EKG wysiłkowego należą:

  • podejrzenie choroby wieńcowej;
  • niestabilna postać choroby wieńcowej;
  • zaburzenia rytmu pracy serca;
  • ocena funkcjonowania rozrusznika serca;
  • diagnostyka przyczyn dolegliwości bólowych w klatce piersiowej;
  • podejrzenie choroby niedokrwiennej serca;
  • ocena reakcji ciśnienia tętniczego podczas wysiłku.
  • Badania wysiłkowe wykonuje się także u sportowców oraz osób chcących bezpiecznie uprawiać aktywność fizyczną – wówczas ich celem jest przede wszystkim ocena wydolności organizmu i czynności układu krążenia

EKG spoczynkowe – co to jest?

EKG spoczynkowe to badanie, które pozwala na ocenę częstotliwości pracy serca oraz diagnostykę ewentualnych zaburzeń jego funkcjonowania i ukrwienia mięśnia sercowego. W odróżnieniu od próby wysiłkowej, EKG spoczynkowe wykonuje się w pozycji leżącej na wznak. Badanie to nie wymaga specjalnego przygotowania, jest całkowicie bezbolesne i bezinwazyjne. Może być wykonywane u pacjentów w każdym wieku, również u kobiet w ciąży.

Prawidłowy puls – jaki powinien być?

Prawidłowy puls to wartość, która różni się w zależności od wieku, płci i kondycji fizycznej badanej osoby. Jeżeli chcesz się dowiedzieć, czym jest puls, jak należy go mierzyć i w jakim zakresie powinien się mieścić Twój pomiar, to odpowiemy na te pytania w naszym artykule.

Co to jest puls?

Puls, potoczne określenie tętna, oznacza częstotliwość bicia serca, czyli liczbę wyczuwalnych uderzeń na minutę. Zarówno wysokie tętno, jak i poniżej normy wymaga diagnostyki i ustalenia źródła problemu. Z częstoskurczem, czyli tachykardią mamy do czynienia, gdy puls wynosi ponad 100 uderzeń na minutę. Natomiast bradykardia, czyli zbyt niski puls występuje, gdy mamy mniej niż 60 uderzeń serca na minutę.

Prawidłowy puls – normy

Jak napisano we wstępie, wartości prawidłowego pulsu są różne w zależności od grupy wiekowej, do której należy badany. U niemowląt tętno może wynosić nawet 130 uderzeń na minutę! Serce starszych dzieci powinno bić z częstotliwością około 100, a młodzieży około 85 uderzeń na minutę. Z kolei norma u dorosłych to mniej więcej 70 uderzeń na minutę. Osoby starsze powinny mieć tętno wynoszące około 60 uderzeń na minutę.

Przyczyny wysokiego pulsu

Oczywiście, zdarza się, że podczas wysiłku fizycznego, sytuacji stresowych czy po spożyciu kawy, alkoholu lub zielonej herbaty tętno może wzrosnąć nawet do 180 uderzeń i nie jest to sytuacja wymagająca leczenia, ponieważ znana jest przyczyna wysokiego pulsu. Jeżeli jednak wysokie tętno pojawia się bez powodu i towarzyszą mu takie obawy, jak duszności, płytki oddech czy bóle w klatce piersiowej, koniecznie należy udać się do lekarza.

Wysoki puls może mieć przyczyny patologiczne. Wśród nich wymienić należy: wady serca, anemię, niewydolność krążenia czy nadczynność tarczycy. Również odwodnienie, niedotlenienie, utrata krwi i gorączka mogą sprawiać, że tętno wzrasta ponad 100 uderzeń. W takim przypadku lekarz przepisuje odpowiednie leki, mające regulować pracę serca. Wysoki puls można także zwalczać za pomocą technik relaksacyjnych. Tętno przekraczające normę może świadczyć o nadciśnieniu tętniczym, niedocukrzeniu lub niewydolności serca.

Niski puls – co oznacza?

Prawidłowe tętno nie powinno również spadać poniżej określonych norm. Zbyt niskiemu pulsowi towarzyszą takie dolegliwości jak zawroty głowy i osłabienie. Na tę przypadłość często zapadają sportowcy, ale nie tylko. Przyczynami niskiego pulsu są: choroby układu nerwowego, choroby serca czy przyjmowanie pewnych leków. Nieleczona bradykardia stanowi zagrożenie dla zdrowia. Dlatego, nawet jeżeli przechodzi bezobjawowo należy skonsultować się z lekarzem i obserwować rozwój schorzenia.

Puls – pomiar

Skoro wiesz już, w jakich zakresach mieści się prawidłowy puls, czas dowiedzieć się, jak mierzyć tętno. Szczegółowej oceny powinien dokonać lekarz, który zbada nie tylko częstotliwość bicia serca, ale też inne czynniki. Pomiar pulsu można przeprowadzić także podczas badania ciśnienia tętniczego za pomocą automatycznego aparatu. Również bez niego możesz zmierzyć puls. Palcem wskazującym i środkowym prawej dłoni uciśnij nadgarstek lub zagłębienie pod żuchwą. Włącz stoper i licz uderzenia przez 15 sekund. Uzyskaną liczbę pomnóż razy cztery.

Szybkie i zdrowe gotowanie na parze

Gotowanie na parze to idealne rozwiązanie dla osób, które żyją w szybkim tempie, ale chcą zadbać o to, aby ich dieta była zdrowa. Jako społeczeństwo mamy coraz większą świadomość tego, jak to, co jemy, wpływa na stan naszego organizmu. Jak jednak pogodzić wieczne zabieganie z przygotowaniem pożywnych i wartościowych posiłków? Jak nie ulec pokusie zjedzenia fast-fooda odgrzewanego w mikrofalówce? Z odsieczą przychodzi gotowanie na parze.

Według dietetyków ten sposób przyrządzania potraw jest jednym z najzdrowszych. Jest dla nas zdecydowanie bardziej odpowiedni niż smażenie na tłuszczu. Jednocześnie gotowanie na parze wcale nie jest skomplikowane i czasochłonne. Nie musimy również rezygnować z ulubionych smaków, ponieważ za pomocą tej metody możemy przygotować naprawdę bardzo wiele produktów na różne zaskakujące sposoby./p>

Gotowanie na parze – zalety

Podstawową zaletą gotowania na parze jest fakt, że przygotowane w ten sposób potrawy są zazwyczaj bardziej odżywcze i pozbawione nadmiaru tłuszczu. Niewiele osób wie, ale podczas tradycyjnego gotowania warzyw, tracą one do 70% witaminy C! Podczas wrzenia witaminy są gubione w wodzie, a także w tłuszczach (A i E). Gotując na parze, witamina C w warzywach zostaje ograniczona o wiele mniej, bo tylko o 40%. Dzięki tej metodzie w naszych produktach pozostaje maksimum witamin i cennych minerałów. Należy wziąć ten fakt pod uwagę, jeżeli dbamy o to, aby dieta była bogata w te składniki.

Jak gotować na parze?

Obecnie w sklepach możemy dostać mnóstwo rodzajów specjalnych garnków do gotowania na parze i parowarów. Jednak, jeżeli nie posiadasz tego sprzętu, wcale nie oznacza to, że musisz obejść się ze smakiem! Zwykły garnek, do którego włożysz sitko, może równie dobrze posłużyć do gotowania na parze. W ten sposób możesz przygotować praktycznie wszystko: warzywa, mięso, owoce morza, ryby. Pamiętaj, aby przed rozpoczęciem gotowania na parze, pokroić je w porcje o takiej samej wielkości. Ogranicza Cię wyłącznie kucharska wyobraźnia. Jedynymi produktami, których gotowania na parze się nie zaleca to pomidory i sałata.

Gotowanie na parze – wymysł ostatnich lat?

Sceptycy twierdzą, że gotowanie na parze to nic więcej, jak kolejna żywieniowa moda, trend, o którym wkrótce wszyscy zapomną. Nic bardziej mylnego! Początków gotowania na parze można dopatrywać się jeszcze w czasach przed odkryciem przez człowieka ognia. Przygotowywano wtedy pożywienie na kamieniach lub przy gorących źródłach. Daleki Wschód przez wieki cenił sobie tę metodę, jest ona głównym sposobem gotowania potraw orientalnych.

Ważne wskazówki

Jeżeli dopiero zaczynasz swoją przygodę z gotowaniem na parze, pamiętaj o kilku ważnych zasadach. Przede wszystkim, produkty gotowane na parze nie powinny mieć kontaktu z wodą! Pamiętaj, że nie możesz gotować różnych produktów jednocześnie, ponieważ jedne potrzebują więcej czasu niż drugie. Nie zapominaj o tym, aby nie układać produktów zbyt ciasno, potrzebują one trochę przestrzeni. Wstrzymaj się też przed soleniem dania przed ugotowaniem. Jeżeli brakuje Ci soli, użyj jej, ale dopiero na talerzu.

Zaskakujące właściwości warzyw strączkowych

Wielu z nam warzywa strączkowe kojarzą się jako ciężkostrawne i wywołujące nieprzyjemne dolegliwości, takie jak wzdęcia. Wszystkie te efekty spowodowane są zazwyczaj przez nieprawidłową obróbkę i sposób podania. Warzywa strączkowe są naprawdę zdrowe, a do ich spożywania zachęca nie tylko Organizacja Narodów Zjednoczonych ds. Wyżywienia i Rolnictwa, ale też dietetycy. Jeżeli jeszcze nie poznałeś licznych zalet strączków, czas nadrobić tę zaległość. Przeczytaj ten artykuł i przekonaj się, jaki wpływ mają te rośliny na nasze zdrowie.

Strączki – zapomniany skarb

Dzięki odkryciom archeologów wiemy, że bób był jadany przez naszych przodków już w epoce kamiennej. Niestety, z czasem dieta człowieka stała się coraz bardziej uboga w strączki, a ich miejsce zaczęło przejmować mięso. Nieprzyjemne dolegliwości, które możemy odczuwać po spożyciu warzyw strączkowych, wynikają z faktu, że nie trawimy oligosacharydów gazotwórczych zawartych w ich nasionach. Jednak nie jest to bariera nie do pokonania! Wystarczy odpowiednia obróbka, aby usunąć wywołujące dyskomfort fermentujące cukry. Zdecydowanie warto! Włączenie warzyw strączkowych do diety może bardzo korzystnie wpłynąć na organizm.

Najważniejsza zaleta tych roślin to fakt, że są źródłem białka. Jest ono niezbędne do prawidłowego funkcjonowania, szczególnie ważne dla młodzieży w okresie dorastania, kobiet w ciąży czy sportowców. Dwie trzecie ilości białka, które powinien dostarczać swojemu organizmowi dorosły człowiek, powinno pochodzić ze źródeł roślinnych. Przypomnijmy, że dobowa ilość białka na kilogram masy ciała to około 0,8 grama.

Warzywa strączkowe to nie jedynie dobre źródło białka. Bogate są również w błonnik, który usprawnia procesy trawienne i witaminy z grupy B, które chronią układ nerwowy. Ponadto rośliny strączkowe zawierają takie minerały jak: wapń, żelazo, magnes, fosfor czy potas.

Kto powinien włączyć warzywa strączkowe do swojej diety?

Strączki mogą bardzo pozytywnie wpłynąć na organizm człowieka. Zaleca się ich jedzenie szczególnie osobom, których dieta jest obfita w jaja, mięso i produkty zbożowe. Nasiona roślin strączkowych są zasadotwórcze, więc ich regularne spożywanie pomoże uporać się z zakwaszeniem organizmu wywołanym przez wymienione wcześniej produkty.

Pomimo licznych zalet warzyw strączkowych, nie są one produktem dla każdego. Powinny ich unikać przede wszystkim osoby, które mają problem z tarczycą, ponieważ niektóre z nich zawierają tioglikozydy i fitoestrogeny. Mogą one zaburzać pracę tarczycy. Również osobom po operacji wątroby, jelit lub po usunięciu woreczka żółciowego nie poleca się jedzenia strączków.

Przygotowanie warzyw strączkowych

Jeżeli nie ma żadnych przeciwwskazań i mamy zamiar korzystać z bogactwa strączków, jest kilka zasad, którymi należy się kierować podczas ich przygotowania do spożycia. Należy pamiętać, że wymagają one długiego moczenia i gotowania. Podczas gotowania warto wymienić wodę. Jak to zrobić? Doprowadź wodę, w której znajdują się warzywa do wrzenia. Następnie zdejmij garnek z kuchenki, wylej wrzątek i ponownie zalej. Jeżeli chcesz mieć pewność, że unikniesz wzdęć, skorzystaj z takich przypraw jak kolendra, kminek, czosnek czy oregano.

Centrum Kardiologii Płowiecka
22 749 00 10